Hun Welzijn, Onze Zorg

  Paarden die plotseling benauwd worden, en vaak een snurkend ‘koeachtig’ bijgeluid maken, vooral bij inspanning, bijvoorbeeld omdat de hele groep opgewonden is of gaat rennen. Een paard kan dan zelfs zo benauwd worden, dat het neervalt en sterft, vaak met rozerood schuim uit mond en neus.  Een dramatische dood voor het paard en een traumatische ervaring voor eigenaren en verzorgers. “Ik durfde ’s morgens nog amper het licht aan te doen in de stal, uit angst dat ze zouden schrikken en benauwd worden.” Aldus een van de staleigenaren die dit op zijn bedrijf heeft meegemaakt. Ook dierenartsen die dit meemaken zitten met de handen in het haar. “Je staat erbij en je kijkt ernaar, je kan ze niet helpen, er is geen therapie.” Als het om een enkel paard gaat is dit al erg, maar bijna altijd zijn meerdere paarden in de groep aangedaan.   Terugkijkend worden vormen van ‘groepsgewijs-optredende-keelverlamming’ al sinds begin negentiger jaren van de vorige eeuw incidenteel gezien. Het kwam alleen zo weinig voor dat onderzoek tot nu toe nauwelijks mogelijk is geweest.  In de afgelopen periode hebben meerdere bedrijven openheid van zaken gegeven over de groepsgewijs optredende keelverlamming. Dit zijn enkele opfokbedrijven van KWPN paarden, maar ook een bedrijf met oudere dieren en een hobbybedrijf met dieren van verschillende rassen.    Groepsgewijze keelverlamming   Op dit moment hebben we ‘groepsgewijze keelverlamming’ op 10 bedrijven in Nederland en België vastgesteld, maar de kans is groot dat er meer bedrijven zijn waar de aandoening gezien is. Ook in andere Europese landen komt het waarschijnlijk voor, maar dat is puur gebaseerd op mond-tot-mond verhalen. Het wordt steeds duidelijker dat dit probleem, wat voorheen slechts sporadisch voorkwam, nu in 1-2 jaar tijd op een handvol bedrijven in Nederland serieuze problemen heeft gegeven met meerdere dode paarden. In minder ernstige gevallen verdwijnen de symptomen vaak weer als het paard tot rust komt. Er zijn ook paarden die niet aangedaan lijken. We zien in groepen waar dit heeft gespeeld wel een hoger percentage van paarden met stambandverlamming (cornage), vaak ook tweezijdig. De bedrijven die we nu kennen waar deze ‘groepsgewijze keelverlamming’ is opgetreden, zijn enkele opfokbedrijven met voornamelijk warmbloeden, maar ook een bedrijf met oudere dieren en een hobbybedrijf met dieren van verschillende rassen.  Deze groepsgewijs optredende keelverlamming wordt ook wel ‘bilateral larynx paralysis’ of ‘beiderzijdse larynxverlamming’ genoemd. Echter, de keelverlamming is niet altijd beiderzijds en soms lijkt er meer aan de hand dan alleen een (beiderzijds) cornage beeld.   Een nieuwe werkgroep   Om deze nare aandoening goed in kaart te brengen en verder te onderzoeken is een werkgroep opgericht met o.a. vertegenwoordigers van faculteit Diergeneeskunde, de Gezondheidsdienst voor Dieren, specialisten uit andere onderzoeksgroepen, en een groep practici die bedrijven met deze aandoening hebben begeleid.   Wat weten we tot nu toe?   Het gaat eigenlijk altijd om paarden die in groepshuisvesting staan of kort tevoren gestaan hebben, op stal of in de wei. Op dit moment is er nog geen oorzaak voor het probleem bekend. Er zou sprake kunnen zijn van een infectie met een virus of een bacterie, maar ook een gifstof (toxine) via bijvoorbeeld bepaalde gif-vormende schimmels of andere kiemen in bijvoorbeeld het voer zou een oorzaak kunnen zijn. Het lijkt er ook op dat er een lange(re) tijd zou kunnen zitten tussen het contact met de (onbekende) veroorzaker van dit probleem en het optreden van de verschijnselen.   Bloed en bloederig schuim uit de neus als gevolg van kleine longbloedingen Een scopie-opname van een paard met keelverlamming   We weten van andere ‘nieuwe aandoeningen’, zoals de weidemyopathie (atypische myopathie) dat het soms vele jaren duurt voordat de oorzaak wordt gevonden. Ook wat betreft de oorzaak van ‘groepsgewijze keelverlamming’ tasten we nu echt nog helemaal in het duister... Maar hier willen we iets aan doen!    Help je mee?    We hebben jouw hulp hard nodig! Een onderzoeksproject als dit komt niet in aanmerking voor financiering vanuit de reguliere geldstromen van de universiteit. Alleen als iedereen meewerkt komen we meer te weten over deze ‘groepsgewijze keelverlamming’ en kunnen we hopelijk de oorzaak achterhalen én een oplossing vinden.  Met jouw steun kunnen wij meer kennis opdoen en meer onderzoek doen, en hopelijk op termijn de oorzaak van groepsgewijze keelverlamming achterhalen zodat wij de paarden beter kunnen helpen. Help je mee?