3D hoefbeslag

 

Hera kwam naar de faculteit Diergeneeskunde met diffuse klachten: het afgelopen jaar werd ze steeds moeilijker onder het zadel, soms rusteloos, soms traag, maar nooit geheel ontspannen. In draf toonde ze korte, snelle passen, en wendingen of cirkels in galop waren een echte uitdaging.

Ze werd meerdere malen gecheckt door de dierenarts, de tandarts, een osteopaat gespecialiseerd in paarden, de zadelmaker en de hoefsmid. Niets leidde tot een echte oplossing, waardoor de eigenaresse op een gegeven moment besloot om haar paard een aantal maanden rust in de wei te gunnen.

Maar ze knapte nog steeds niet op. In tegendeel, binnen een paar weken werd haar gezondheid van kwaad tot erger. Ze vermagerde, haar vacht werd dof, en ze ontwikkelde spontaan een zogenaamde hanentred, waarbij de achterbenen krampachtig richting de buik worden getrokken. Hera kon nog maar nauwelijks normaal lopen…

Aangekomen op de faculteit werd ze uitgebreid onderzocht. Toen bleek dat ze op beide voorbenen kreupel was – en omdat het dus bij beide voorbenen speelde, werd het ook niet eerder geconstateerd! Foto’s van haar voeten bevestigde dat ze last had van ongelijke voeten en zeer dunne hoefzolen.

Hoefsmid Jan de Zwaan, van de Smederij Universiteitskliniek Paard, Faculteit Diergeneeskunde, nam haar toen onder handen. Op basis van de gemaakte foto’s kreeg Hera op maat gemaakt hoefbeslag, met een extra zool die voor extra bescherming en ondersteuning zorgt – net als een op maat gemaakte sportschoen bij de mens.

Wonder boven wonder (of misschien ook niet…), verdween Hera’s kreupelheid bijna onmiddellijk. Sterker nog, ze begon ook thuis heel ander gedrag te vertonen. Onder het zadel werden Hera’s passen ruimer, werd ze steeds soepeler in haar lijf, en leek ze echt weer plezier te hebben. Binnen enkele weken kwam ze ruim 50 kg aan, en werd ze het vrolijke, alerte paard van ooit.

Hera heeft geluk gehad, maar helaas is dat niet bij elk paard het geval!

 

 

Want alhoewel er continu vooruitgang is op gebied van de traditionele hoefsmederij, is het niet altijd mogelijk om een paard te voorzien van het juiste beslag. Hoefsmeden Jan de Zwaan en Gerben Bronkhorst van de faculteit Diergeneeskunde denken dat 3D geprint hoefbeslag de oplossing kan bieden voor paarden die therapeutisch en/of orthopedisch hoefbeslag nodig hebben. Dit omdat 3D geprint hoefbeslag helemaal op maat kan worden gemaakt voor elk paard en elke aandoening.

Het probleem: ‘No foot, no horse’

De Engelse uitdrukking ‘no foot, no horse’ zegt het al. Gezonde voeten zijn essentieel voor een paard, voor zijn welzijn en zijn gezondheid op korte én lange termijn.

Vooral bij paarden met een of meerdere orthopedische afwijkingen in het bewegingsapparaat is een precies aangemeten hoefbeslag daarom van groot belang. Zelfs een minimale afwijking in de hoefstand kan leiden tot kreupelheid of andere aandoeningen in het beweegapparaat, wat in bijna alle gevallen leidt tot pijn, een vermindering in welzijn, en, in het uiterste geval, euthanasie tot gevolg kan hebben.

Alhoewel er continu vooruitgang is op gebied van de traditionele hoefsmederij, is het niet altijd mogelijk om een paard te voorzien van het juiste beslag. Dit omdat het of niet mogelijk is om de nodige precisie aan te brengen aan een ijzer dat op de gebruikelijke manier in vorm wordt gebracht, of omdat het hoorn van de hoef een genageld ijzer niet aan kan.

3D geprint hoefbeslag

Daarom zijn de onderzoekers en hoefsmeden van de Smederij van de Universiteitskliniek voor Paarden aan de slag gegaan met de mogelijkheden die de ontwikkelingen op het gebied van 3D printen bieden. De redenering hierachter is dat tijdens de designfase op de computer de verschillende orthopedische en/of therapeutische aanpassingen op de millimeter heel nauwkeurig toegepast kunnen worden.

Het doel van het onderzoek is te verkennen of 3D printtechniek toegevoegde waarde kan hebben als het gaat om paarden die baat hebben bij therapeutisch en/of orthopedisch hoefbeslag.

3D printen

Er werd een eerste prototype ontwikkeld (zie afbeeldingen hieronder), die volgens het onderzoeksteam gemaakt is van het juiste materiaal dat eveneens goed gelijmd kan worden. Op basis van dit prototype willen de onderzoekers 3D hoefbeslag ontwikkelen, toegepast bij zes verschillende paarden (voorbenen). Dit aantal maakt het mogelijk om achteraf statistisch relevante uitspraken over de verkregen resultaten te kunnen doen.

Allereerst wordt de voet bekapt, waarna vorm en afmetingen  door middel van een speciale camera ingevoerd worden in de computer. Direct hierna kunnen  met behulp van een tekenprogramma orthopedische en/of therapeutische aspecten worden toegevoegd.

In een volgende stap wordt het zo gemaakte bestand via de mail naar het printbedrijf gestuurd, waarna de schoenen de volgende dag klaar zijn voor gebruik.

De beenstand en het bewegingspatroon van deze paarden zal voor en na het aanbrengen van het hoefbeslag worden getest. Hiervoor maken de onderzoekers gebruik van state-of-the-art meet instrumenten op gebied van biomechanica en bewegingsanalyse:

De drukplanten in bezit van de faculteit Diergeneeskunde maken het mogelijk maken om de verticale en horizontale krachten te meten, die tijdens de landing en afzet van een hoef vrij komen. De vergelijking tussen de vrijgekomen krachten van het linker en rechter voorbeen maakt het mogelijk om conclusies te trekken m.b.t. beenstand en beweging.

Het Qualysis systeem, oftewel 'Q-horse', is het meest nauwkeurige systeem voor bewegingsanalyse bij paarden, en meet de hoeveelheid, gradatie en locatie van mogelijke asymmetrie in de bewegingsafloop.

Op basis van de resultaten kan worden gekeken naar het effect van het 3D hoefbeslag op de beenstand en het bewegingspatroon van het paard. 

Help je mee? 

Maar om dit voor elkaar te krijgen hebben wij jouw steun nodig. Help jij Jan en zijn collega’s om deze stap voor meer paardenwelzijn te zetten?

Steun de ontwikkeling van 3D hoefbeslag vandaag!